Κωνσταντίνος Γώγος
Λέκτορας
3 ώρες/εβδομάδα
Βασικός εκπαιδευτικός μαθησιακός στόχος του μαθήματος
(συμφώνως προς το πνεύμα και την γενικότερη στόχευση τηςκατεύθυνσης στην οποίαν το μάθημα προσφέρεται).
Το μάθημα προσφέρεται στο E' εξάμηνο σπουδών. Αντικείμενο του μαθήματος είναι η μελέτη των αντιλήψεων, εγχειρημάτων και πολιτικών μεταρρύθμισης και εκκοσμίκευσης στην Τουρκική Δημοκρατία, η αποτίμηση και η επίδρασή τους στην τουρκική κοινωνία από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας μέχρι σήμερα. Επίσης το μάθημα επιδιώκει να προσεγγίσει με συγκριτικό και ερμηνευτικό πνεύμα την θεωρητική συζήτηση περί εκκοσμίκευσης, κοσμικού και της σχέσης κράτους-θρησκείας στη σύγχρονη Τουρκία αλλά και στις μουσουλμανικές κοινωνίες. Ως εκ τούτου δίδεται σημασία στη μελέτη των τάσεων της σχετικής τουρκικής και διεθνούς βιβλιογραφίας. Η διδασκαλία γίνεται με τη μορφή διαλέξεων.
Ανάπτυξη του περιεχομένου του μαθήματος σε θεματικές ενότητες, οι οποίες καλύπτουν τις 13 παραδόσεις του εξαμήνου.
1. Εισαγωγή στο μάθημα (περιεχόμενο, θεματολογία, μεθοδολογία, βιβλιογραφία)
2. Όροι, ορισμοί, ερμηνείες της ‘εκκοσμίκευσης’ και του ‘κοσμικού’.
3. Συγκριτική θεώρηση: αντιλήψεις για το κράτος και την εκκοσμίκευση στις δυτικές κοινωνίες της νεώτερης και σύγχρονης εποχής
4. Συγκριτική θεώρηση: αντιλήψεις για το κράτος και την εκκοσμίκευση στις μουσουλμανικές κοινωνίες της νεώτερης και σύγχρονης εποχής
5. Η ιδέα και οι πολιτικές της εκκοσμίκευσης στην εποχή των Νεοτούρκων
6. Οι πολιτικές εκκοσμίκευσης και μεταρρύθμισης στην Τουρκία του Μουσταφά Κεμάλ (πρόγραμμα και στόχοι).
7. Ο κοσμικός χαρακτήρας της κεμαλικής Τουρκίας και το ζήτημα της θρησκείας (Ισλάμ)
8. Διανόηση και αντιλήψεις για τις κεμαλιστικές μεταρρυθμίσεις στην Τουρκία
9. Kεμαλιστικές μεταρρυθμίσεις εκκοσμίκευσης: μια ερμηνευτική/κριτική προσέγγιση
10. Εκκοσμίκευση και μεταρρυθμίσεις στην μετακεμαλική Τουρκία (1938-1983)
11. Εκκοσμίκευση, μεταρρυθμίσεις και Ισλάμ στην οζαλική Τουρκία
12 Η εκκοσμίκευση και το κοσμικό στη σημερινή Τουρκία
13. Συμπεράσματα / Παρατηρήσεις
Τρόπος εξέτασης του μαθήματος
Α) Εξέταση γραπτή (ή προφορική), με συντελεστή βαθμολογίας 100%, ή
Β) Συνδυασμός τελικής γραπτής (ή προφορικής) εξέτασης με συντελεστή βαθμολογίας 75% και γραπτής βοηθητικής εργασίας 3000 - 4000 λέξεων με συντελεστή βαθμολογίας 25%.
Η κατάθεση των γραπτών εργασιών, λαμβάνεται υπ’ όψιν στη στρογγυλοποίηση της τελικής βαθμολογίας του φοιτητή (το ηλεκτρονικό σύστημα καταγραφής του ΕΚΠΑ δεν δέχεται πεδία με δεκαδική βαθμολογία). Η κάθε γραπτή βοηθητική εργασία είναι ατομική. Οι εργασίες πρέπει να κατατίθενται ολοκληρωμένες μέχρι την ημέρα των εξετάσεων του μαθήματος (στην περίοδο των εξετάσεων του Χειμερινού Εξαμήνου). Η ακριβής ημερομηνία κατάθεσης της εργασίας του φοιτητή πιστοποιείται από την κατάθεσή της στο e-class ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση του διδάσκοντος καθηγητού.
Ακολουθούμενη βασική μεθοδολογία εσωτερικής αξιολόγησης στο πλαίσιο του μαθήματος.
Ακολουθούνται τα υποδειχθέντα πρότυπα της ΑΔΙΠ με ερωτηματολόγια συμπληρούμενα ανωνύμως από τους φοιτητές.
Βιβλιογραφία
Σύγγραμμα μαθήματος
Σημειώσεις διδάσκοντος και επιλεγμένη βιβλιογραφία.
Ενδεικτική βασική βιβλιογραφία
Αkgönül, Samim, Tartışılan Laiklik: Fransa ve Türkiye'de İlkeler ve Algılamalar (İstanbul 2011)
Asad, Talal, Formations of the Secular in Christianity, Islam, Modernity (Stanford 2003)
Ateş, Toktamış, Siyasal Tarih (İstanbul 2004)
Berkes, Niyazi, The Development of Secularism in Turkey (With a new introduction by Feroz Ahmad) (New York 1998)
Cagaptay, Söner, Islam, Secularism and Nationalism: Who is a Turk? (London 2006).
Çavdar, Tevfik, Türkiye'nin Demokrasi Tarihi:1950’den Günümüze (İstanbul 2008)
Çavdar, Tevfik, Türkiye'nin Demokrasi Tarihi: 1839- 1950 (İstanbul 2008)
Davison, Andrew, Secularism and Revivalism in Turkey: A Hermeneutic Reconsideration (New Haven and London 1998)
Göle, Nilüfer, The Forbidden Modern. Civilization and Veiling (Ann Arbor 1996)
Kemal, Gazi Mustafa, Nutuk: O Μέγας Ρητορικός (Μετάφραση: Μάρω Μαυροπούλου, Επιστημ. επιμέλεια: Ι. Θ. Μάζης), (Αθήνα 2009)
Kızılyürek, Niyazi, Kεμαλισμός: Η γένεση και η εξέλιξη της επίσημης ιδεολογίας της σύγχρονης Τουρκίας (Αθήνα 2006)
Köker, Levent, Modernleşme, Kemalizm ve Demokrasi (İstanbul, 1990)
Kuru, Ahmet, Secularism and State Policies toward Religion: The United States, France and Turkey (Cambridge 2009)
Mardin, Şerif, Türkiye’de Din ve Siyaset, Istanbul 2007 (A’ έκδοση 1991)
Ozdalga, Elisabeth, “Secularism”, in Metin Heper and Sabri Sayari (eds.), The Routledge Handbook of Modern Turkey (London and New York 2012), 205-216.
Toprak, Binnaz, Islam and political development in Turkey (Leiden 1981)